15 Ocak 2025 tarihli ve 32783 sayılı Resmi Gazete’de malul ve engelli bireylerin araç alımında ÖTV istisnasına ilişkin “Özel Tüketim Vergisi (II) Sayılı Liste Uygulama Genel Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Seri No: 14)” yayımlandı.
Hatırlanacağı üzere, 27 Aralık 2024 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 7537 Sayılı Kanun ve 9321 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile malul ve engelli bireylerin, ÖTV Kanunu’nun 7/2. maddesi kapsamında yer alan ve yerli katkı oranı en az %40 olan araçların ilk iktisabında, 10 yılda bir defaya mahsus olmak üzere ÖTV istisnasından yararlanabilecekleri düzenlenmiştir.
Bu Tebliğ ile yukarıda belirtilen düzenlemelere ilişkin açıklamalara yer verilmiştir. Söz konusu açıklamalardan öne çıkan bazı hususlar özetle aşağıdaki gibidir.
Yerli katkı değeri ve oranı
Tebliğde “Yerli katkı değeri” ve “Yerli katkı oranı” aşağıdaki şekilde tanımlanmıştır.
Yerli katkı değeri: Aracın üretiminde kullanılmak üzere birincil malzeme/ürün, genel üretim ve işçilik maliyetlerinin yurt içindeki üreticilerden ve hizmet sağlayıcılardan temin edilen kısımlarının toplamını,
Yerli katkı oranı: Yerli katkı değerinin, aracın toplam üretim maliyetine oranını,
Yerli katkı oranının tespiti
Yerli katkı oranının tespitinde, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yayınlanan güncel motorlu araçlar yerli katkı oranı beyanları esas alınacaktır. Motorlu araç ticareti yapan tarafından beyan edilen yerli katkı oranının %40’ın altında olduğunun tespit edilmesi halinde, Tebliğin “Sorumluluk” başlıklı (II/C/1.6) bölümünde yer alan aşağıdaki açıklamalar çerçevesinde işlem tesis edilecektir.
“Bu istisna uygulamasında, belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde işlem tesis edilmemesi suretiyle istisna kapsamında taşıt teslim edilmesi halinde ziyaa uğratılan vergi, vergi ziyaı cezası ve gecikme faizi ile birlikte, Tebliğin (II/C/1.5) bölümünde malul veya engellinin sorumlu tutulduğu durumlar hariç, motorlu araç ticareti yapanlardan aranır.
Öte yandan muvazaaya dayanan bir ilişki içerisinde engelli kişi adına taşıt iktisap edildiğinin tespiti halinde ilk iktisapta ödenmeyen ÖTV, vergi ziyaı cezası ve gecikme faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen işleme taraf olanlardan (adına taşıt iktisap edilen engelli, engelli adına alıp fiilen kendi istifadesine kullanan ile durumdan haberdar olması şartıyla motorlu araç ticareti yapan kişiden) aranır.”
İstisna kapsamında alınan araçların ilk iktisap tarihinden itibaren 5 yıl geçtikten sonra satılması
Konuya ilişkin olarak Tebliğde, 7537 sayılı Kanun ile ÖTV Kanununun 7 nci maddesinin birinci fıkrasının (2) numaralı bendinde yapılan değişiklikle, 27/12/2024 tarihi itibarıyla, söz konusu istisnadan yararlanma hakkına ilişkin süre tüm malul ve engelliler için 10 yıla çıkartılmış olmakla birlikte, istisna kapsamında alınan araçların ilk iktisap tarihinden itibaren 5 yıl geçtikten sonra satılması veya devrinde herhangi bir değişiklik yapılmadığı açıklanmıştır.
Tebliğde ayrıca, ÖTV Kanununun 7 nci maddesinin birinci fıkrasının (2) numaralı bendi kapsamında ilk iktisabı yapılan taşıtın, ilk iktisap tarihinden itibaren beş yıl geçtikten sonra satışı veya devri, taşıtın ilk iktisap tarihinden on yıl geçmedikçe malul ve engelliye istisnadan tekrar yararlanma hakkı sağlamayacağı belirtilmiştir.